Book ‘Why Paintings Work’

Why Paintings Work book cover

In ‘Why Paintings Work’ Jurriaan Benschop navigates the diverse landscape of contemporary painting. He introduces the work of dozens of painters and asks: Why do these paintings work? In what ways do they speak to the viewer? He considers both the visible aspects of painting, such as the depicted motif and the application of paint, and the concepts, beliefs and motivations that underlie the canvas.

‘Why Paintings Work’ is not just about how we look at paintings, but also about finding a language that suits the art and viewing experience of today. Throughout the book different themes come up, while looking at the work of contemporary painters, such as nature, the body, touch, movement, identity, memory and spirituality.

Among the artists featured in this book are: Nikos Aslanidis, David Benforado, Louise Bonnet, Glenn Brown, Maria Capelo, Peter Doig, Béatrice Dreux, Helmut Federle, Beverly Fishman, Elisabeth Frieberg, Victoria Gitman, Veronika Hilger, Martha Jungwirth, Andreas Ragnar Kassapis, Kristi Kongi, Mark Lammert, Rezi van Lankveld, Michael Markwick, Kerry James Marshall, Lara de Moor, Matthew Metzger, Marc Mulders, Kaido Ole, Jorge Queiroz, Fiona Rae, Daniel Richter, Jessica Stockholder, Marc Trujillo, Anna Tuori, Matthias Weischer, Paula Zarina-Zemane and Gerlind Zeilner.

The book contains 284 pages with more than 100 illustrations in color, paperback 14 x 20 cm, in English. Published May 2023 by Garret Publications, Helsinki. Bookshops order through Idea books in Amsterdam *** ISBN 9789527222171 *** Individuals can ORDER A COPY through this website by filling out the order form HERE Delivery time in Europe is about one week, outside Europe two weeks approximately.

In these shops or institutions the book is already available:

E U R O P E Athens: Booktique; Hyper Hypo, Alyki, Paros: Cycladic Arts, Amsterdam: The American Book Center, Stedelijk Museum, Utrecht: Broese, Bath, UK: Magalleria, Berlin: Do You Read Me?, Uslar & Rai, Helsinki: Suomalainen; Prisma, London: Art Data, Münster: Extrabuch, Riga: Zuzeum, Stockholm, Göteborg: Adlibris, Vienna: Giese und Schweiger,

U S A Houston, TX: Basket Books, Boston, MA: ICA Store, Los Angeles: Hammer Museum, Museum of Contemporary Art, Stories, Ooga Booga, Santa Barbara: Chaucers Books.

Worldwide online order through Walter König (Germany, Austria), Art Data (United Kingdom) or through the website you are currently visiting.

,

Waarom een schilderij werkt

boek cover Waarom een schilderij werkt

In dit boek wordt het werk van tientallen hedendaagse schilders voorgesteld. Daarbij komt steeds de vraag aan de orde: Waarom werkt dit schilderij? Op wat voor manier heeft het betekenis en kan het overtuigen? Het zijn vragen die onder meer voortkomen uit de behoefte om te kunnen navigeren in het veelvormige landschap van de schilderkunst van nu, waarin verschillende stijlen en houdingen naast en door elkaar bestaan.

Enerzijds lijkt tegenwoordig alles te kunnen, en is het aanbod van kunst groot, maar anderzijds vindt niemand echt dat alles kan. Bij kunst horen noties over wat top is en talent, over wat progressief is, kritisch of ter zake, of wat aan kracht verloren heeft. Daarbij heerst in de kunst, net als in andere domeinen, een strijd om aandacht; velen willen gezien wor- den of iets tonen, en zowel kunsteigene als afgeleide motieven spelen daarbij een rol.

Waarom een schilderij werkt gaat, behalve over de vraag hoe we naar schilderijen kijken en hoe ze werken, over de vraag hoe we over kunst schrijven en spreken. Wil taal over kunst iets betekenen, dan moet ze ermee in evenwicht zijn, niet topzwaar of overdreven, maar passend bij de kunst die aan de orde komt. Er zijn zichtbare aspecten die kunnen worden aangekaart, zoals het beeldmotief, de compositie, het kleurgebruik en de manier waarop de verf wordt aangebracht. Maar er zijn ook onzichtbare factoren: de drijfveren, het wereldbeeld, de herkomst of de visie van de kunstenaar. In dit boek worden deze aspecten onderzocht en met elkaar in verband gebracht. Het gaat om wat je ziet in schilderijen, maar ook om de houding en de ideeën die erachter liggen.

Het boek gaat in op het werk van Rezi van Lankveld, Louise Bonnet, Peter Doig, Helmut Federle, Beverly Fishman, Daniel Richer, Victoria Gitman, Martha Jungwirth, Andreas Ragnar Kassapis, Kerry James Marshall, Lara de Moor (coverbeeld), Marc Mulders, Kaido Ole, Paula Rego, Jessica Stockholder, Anna Tuori, Matthias Weischer en vele anderen.

Waarom een schilderij werkt is verschenen bij uitgeverij van Oorschot Het boek kost 25 euro en is verkrijgbaar in Nederlandse en Vlaamse boekwinkels, bijvoorbeeld bij Copyright in Gent, Boekhandel Robert Premsela in Amsterdam, Museum Voorlinden in Wassenaar, Kunstmuseum Den Haag en Broese in Utrecht. Het kan ook hier via deze website besteld worden.

Press about ‘Why Paintings Work’

Why Paintings Work in English and Dutch

“He practices an ’embedded’ art criticism,” Daniel Rovers wrote in De Witte Raaf about Why Paintings Work. “He (Benschop) did the same in his previous book, Salt in the wound. Artists in Europe. (2016), but then he covered multiple visual genres. The restriction to painting pays off this time.” Below you find excerpts from De Witte Raaf and other book reviews of Why Paintings Work. The fragments are translated into English. To read the original texts in Dutch, scroll down.

Daniël Rovers, “Why a Painting Works,” pulished in De Witte Raaf, Nov-Dec 2023:

“Benschop simply wants to facilitate a conversation about contemporary painting, especially in a time when, formally speaking, almost anything seems possible, while, morally, strict norms are sometimes imposed on the question of who can depict what. He does this in a language that, as he writes himself, is ‘not top-heavy or exaggerated,’ but ‘suitable for the art at hand.'”

“No one claimed at the entrance of the museum that everything about an artwork should be clear just by looking, he dryly states in his introduction. In that one sentence, the style and attitude of the author are encapsulated. Here is a modest, attentive enthusiast who listens well, especially to artists, and much less to critics or art historians. There is understatement in his sentences, which are clear and self-explanatory, rarely extending beyond what the content allows.”

Why Painting Works is lucid and concrete, yet also conceptual in nature. It presents an unforeseen, unimaginable series of perspectives, techniques, and approaches, of which, as a reader, contrary to what the title suggests, you do not know if they work, because you only see the color images on the pages, something entirely different from three-dimensional canvases. Benschop succeeds in arousing the desire to see them in real life. In that sense, this book, of which an English version has been published by Garret Publications, is a catalog – three hundred pages of text and about seventy images – of a future exhibition, should a museum director grant him the favor of the necessary galleries.”


Maarten Buser, ‘Tastend kijken en dan terugpraten’ in literary magazine Liter, December 5, 2022. Review in the form of an open letter:

“Anyone expecting a specific (viewing) method based on the title ‘Why Painting Works’ will be disappointed. That operation – the ‘mechanism’ by which the painting convinces and makes you want to keep looking – varies per chapter. For example, when Kaido Ole, in a comic-like manner, opposes overly expressive painting, his art works differently than that of Beverly Fishman, who, with the visual language of minimalist abstraction, says something essential about marketing and the pharmaceutical industry. Each artist must be approached differently, and even after a sharp formal analysis, there may be enough uncertainty in the interpretation. In all those attempts, you seem to be as much a mechanic as a mystic.”

“Even when words may fall short to capture something that is better expressed in an image, they can guide your gaze. In that sense, writing – or more broadly, speaking – can help to get a better grip on art without completely dispelling the mystery. Why Painting Works is a skillful demonstration of this.”


Karel Alleene, ‘Waarom een schilderij werkt,’ on Cutting Edge (online), December 20, 2022:

“Jurriaan Benschop (1963) writes relatively concise essay collections about art. Similar authors are Bernard Dewulf, Roland Jooris, or Hans den Hartog Jager. Writers who, averse to quick sentiments, embark on a quest to provide personal meaning to a painting. In doing so, they steer clear of aesthetic terms that often transform art essays into enigmatic texts.”

Benschop’s pointed and pertinent writing style ensures that you frequently underline sentences with a pencil. Because you know that this is the kind of book you will refer to frequently. We place ‘Why Paintings Work’ alongside Bernard Dewulf’s Bijlichtingen (2001) and Roland Jooris’ Geschilderd of geschreven (1992). Small essay collections that make the reader eager to view the described works in a museum.”


You can order the book in your local art book store or through this website by filling out the order form HERE Delivery time in Europe is about one week, outside Europe two weeks approximately.


T E X T S in D U T C H

Daniël Rovers, “Waarom een schilderij werkt,” in De Witte Raaf, Nov-Dec 2023.

“Benschop wil simpelweg een gesprek over hedendaagse schilderkunst mogelijk maken, juist in een tijd waarin formeel gezien zo goed als alles mogelijk lijkt, terwijl in moreel opzicht – de vraag wie wat mag afbeelden – soms strenge normen worden opgelegd. Dat doet hij in een taal die, zoals hij zelf schrijft, ‘niet topzwaar of overdreven’ is, ‘maar passend bij de kunst die aan de orde komt’.”

“‘Hier is een bescheiden, attente liefhebber aan het woord, die goed luistert, vooral naar kunstenaars, en veel minder naar critici of kunsthistorici. Er zit understatement in zijn zinnen, die helder zijn en voor zich spreken, en zich zelden breder maken dan de inhoud toelaat.”

“Hij bedrijft een ‘ingebedde’ kunstkritiek. Dat deed hij ook in zijn vorige boek, Zout in de wond. Kunstenaars in Europa (2016), maar toen bestreek hij meerdere beeldende genres. De beperking tot de schilderkunst werpt dit keer haar vruchten af.”

“Waarom een schilderij werkt is lucide en concreet, en toch ook conceptueel van aard. Het presenteert een onvoorziene, onvoorstelbare reeks van invalshoeken, technieken en benaderingen, waarvan je als lezer – wat de titel ook mag beweren – nu juist níét weet of ze werken, omdat je op de pagina’s slechts de kleurenafbeeldingen ziet, wat iets volkomen anders is dan driedimensionale doeken. Benschop slaagt erin het verlangen te wekken ze in het echt te willen zien. In die zin is dit boek, waarvan een Engelstalige versie door Garret Publications is uitgegeven, een catalogus – driehonderd pagina’s tekst en een zeventigtal afbeeldingen – van een toekomstige tentoonstelling, mocht een hem genegen museumdirecteur de tentoonstellingsmaker de nodige zalen gunnen.”


Maarten Buser ‘Tastend kijken en dan terugpraten’ in literatir tijdschrift Liter, 5 december 2022. Recensie in de vorm van een open brief

“Wie op basis van de titel Waarom een schilderij werkt een bepaalde (kijk)methode verwacht, komt bedrogen uit. Die werking – het ‘mechanisme’ waardoor het schilderij overtuigt en waardoor je ernaar wil blijven kijken – verschilt per hoofdstuk. Wanneer bijvoorbeeld Kaido Ole zich op het stripachtige afzet tegen al te expressieve schilderkunst, werkt zijn kunst immers anders dan die van Beverly Fishman, die met de beeldtaal van minimalistische abstractie iets wezenlijks zegt over marketing en de medicijnindustrie. Elke kunstenaar moet op een andere manier benaderd worden en zelfs na een scherpe formele analyse kan er genoeg onzeker blijken in de interpretatie. U lijkt me in al die pogingen evenzeer een monteur als een mysticus.”

“Ook als woorden tekort kunnen schieten om iets te vangen dat beter in beeld uitgedrukt kan worden, kunnen ze je blik bijsturen. In die zin kan het schrijven – of breder: het spreken – helpen om toch wat meer grip te krijgen op kunst, zonder het mysterie geheel te laten verdwijnen. Waarom een schilderij werkt is daar een knappe demonstratie van.”Ook als woorden tekort kunnen schieten om iets te vangen dat beter in beeld uitgedrukt kan worden, kunnen ze je blik bijsturen. In die zin kan het schrijven – of breder: het spreken – helpen om toch wat meer grip te krijgen op kunst, zonder het mysterie geheel te laten verdwijnen. Waarom een schilderij werkt is daar een knappe demonstratie van.”


Karel Alleene, ‘Waarom een schilderij werkt,’ gepubliceerd op Cutting Edge (online), December 20, 2022:

“Jurriaan Benschop (1963) schrijft relatief beknopte essaybundels over kunst. Soortgenoten zijn Bernard Dewulf, Roland Jooris of Hans den Hartog Jager. Schrijvers die wars van snelle sentimenten een zoektocht aanvatten om een persoonlijke betekenis te verschaffen aan een schilderij. Daarbij blijven ze weg van esthetische termen die geregeld kunstessays transformeren in enigmatische teksten.”

“Benschops puntige en pertinente schrijfstijl zorgt ervoor dat je veelvuldig zinnen aanstreept met potlood. Omdat je weet dat dit het soort boek is waar je veelvuldig naar terug zal grijpen. We plaatsen ‘Waarom een schilderij werkt’ naast Bernard Dewulfs ‘Bijlichtingen’ (’01) en Roland Jooris’ ‘Geschilderd of geschreven’ (’92). Kleine essaybundels die de lezer zin doen krijgen de beschreven werken te bekijken in een museum.”


Waarom een schilderij werkt kan in elke Nederlandse of Vlaamse boekhandel besteld worden. Wilt u het boek via de post ontvangen, dan kunt u ook via deze website bestellen op deze pagina.

Marc Trujillo at West (+video)

Marc Trujillo painting

Los Angeles based painter Marc Trujillo shows recent works in the exhibition ‘8810 Tampa Avenue’ at West in The Hague (The Netherlands). Curator Jurriaan Benschop spoke with the artist at the opening (on May 7th 2023), about what makes a painting work, Trujillo’s relation to old Dutch Masters, and how to deal with desire in a painting.

Living and working in Los Angeles, the artist takes stock of everyday American life by portraying precise details of shopping malls, fast food restaurants and consumer goods. The paintings are small and compact, in contrast to the physical and existential space taken up by consumer architecture in the American landscape. For Trujillo, painting is a way to pay attention to places that are not meant to be looked at for a longer time. He remarks, ‘I look for the precise expression of mixed feelings.’ According to him, a painting is successful and most potent when it comprises the necessary degree of ambivalence. What is visually appealing and fascinating can at the same time generate uncomfortable thoughts on globalization, sustainability and the emptiness behind the facades of material prosperity.

Trujillo is one of more than 40 artists featured in the book ‘Waarom een schilderij werkt’ (Why Paintings Work), by Jurriaan Benschop. The book is available during exhibition hours at West , The Hague, Wed-Sun 12-18h. The exhibition is on view till 27 August, 2023.

Spring Tour USA

In Spring 2023 I visit several Midwest universities for a talk about my book Why Paintings Work. The tour starts in Aiken (South Carolina), and then goes to Bloomington (Indiana), Chicago (Illinois), Fayetteville (Arkansas) and Lyon College (Arkansas). Most visits consists of a public lecture and studio visits at the department of visual arts.

Why Paintings Work navigates the stylistically diverse landscape of contemporary painting. In the book, the author introduces the work of dozens of painters, discussing the themes, techniques, and sensibilities that can be found in their art. He continually returns to the question: Why does this painting work? In what ways does it speak to the viewer? He considers both the visible aspects of a painting, such as the depicted motif and the application of paint, as well as the concepts, beliefs, and motivations that lie behind the canvas. Why Paintings Work is not just about the mechanics of looking at works of art, but also about finding a language that suits the paintings and the experiences of the present day.

Why Paintings Work is published by Garret Publications (Helsinki). Public lectures are scheduled at USC Aiken (30 March), IU BLoomington (6 April, Painting annex), University of Chicago (10 April, Logan Center) and Fayetville (20 April, UARK Fine Arts Building).

Martha Jungwirth in Düsseldorf

exhibition Martha Jungwirth at Kunsthalle Düsseldorf

Martha Jungwirth lives in Vienna but part of the year she spend on the Cycladic Islands in Greece, such as Paros or Serifos. Impressions of the landscape, the architecture, the vegetation end up in her watercolors, which form the basis of both small and large scale paintings. A survey of Jungwirth’s work was presented in 2022 at the Kunsthalle in Düsseldorf, including some works of the series Paros.

For the book that accompanies the exhibition I wrote an essay about Jungwirth’s approach to painting, about her love for Vladimir Nabokov and about her interest in the immediate, pre-verbal working of paintings.

You find a more detailed description of the book here

Kunstenaarsgesprek Lara de Moor

Schilderij Lara de Moor Velvet, 2020

Ze komt uit een familie van kunstenaars en schrijvers, maar ze is maar tot op zekere hoogte fan van het woord, als het om beeldende kunst gaat. Woorden kunnen als loopplank toegang tot een schilderij verschaffen, maar ze kunnen het schilderij ook inkapselen, vastzetten in betekenis, meent Lara De Moor. Woorden neigen dingen hard te maken, te doen stollen, terwijl het leven zelf vloeibaar is, zich in de tijd afspeelt, steeds verandert. Net als verf, die vloeibaar is als je haar opbrengt en pas stolt als de lagen over elkaar komen te liggen, de compositie vorm krijgt, het tafereel droogt.

Leegte schilderen is een paradoxale bezigheid. In het werk van Lara de Moor gaat het om wat in de lucht hangt in nagenoeg lege huizen, om de atmosfeer die in een kamer kan worden aangetroffen. Enerzijds wordt de toon gezet door sporen van de tijd, zoals een lichtplek op de muur die verraadt waar jarenlang een schilderij hing. Anderzijds is er de schilder die een stemming meebrengt en de lege ruimtes daarmee oplaadt en bepaalde aspecten accentueert. Of is het de bezoeker die het tafereel inkleurt? Wat objectief aanwezig is of in de lucht hangt, kan niet scherp worden gescheiden van wat er in de beschouwer sluimert.

Naar aanleiding van de verschijning van Waarom een schilderij werkt, ga ik op zaterdag zaterdag 10 December in gesprek met beeldend kunstenaar Lara de Moor. De fragmenten hierboven zijn uit het hoofdstuk over haar werk. Er zal tevens een presentatie van haar schilderijen in de galerie te zien zijn.

10 dec 2022, Galerie Roger Katwijk, Prinsengracht 737, Amsterdam, 16.30 u (inloop vanaf 16u). Vrij toegang. Graag even aanmelden vooraf: info@galerierogerkatwijk.nl

Talking with/about Bernard Frize

Bernard Frize and Jurriaan Benschop

Recently I came to visit Bernard Frize in his studio in Berlin to record with him a conversation. We had a vivid talk about ways to paint, and about the balance between concept, method and the visual pleasure of painting. Yet, after some weeks, it turned out, the camera person had not succeeded in recording the sound well. What was said in that conversation, at least for the moment, remains in the air. Just like what was said when I walked with the artist along a Dutch canal (photo).

Years earlier, I spoke about Frize’s work in Berlin at the Akademie der Künste, where he was awarded the Käthe Kollwitz Price. The Akademie recorded the talk sucsefully, and shared it online. So until the recent studio talk is recovered, you can hear some reflections on Bernards works, and the nature of expression, in this audio file.

The audio recording of the laudatory speech at the Akademie der Künste in 2015 (23 minutes) you can find on this page

Athens Talks on Painting

A program of talks about painting, the way it is made, the way we look at it, and the way we use language to address it. Curator Jurriaan Benschop speaks with experts from different fields about the exhibition ‘A Grammar of Gestures’ in Athens.

“Kourd Evening Art Talks” does not take the form a formal discussion, but it engages everyone is approaching the exhibition from another point of view and create a safe space for the lovers of art to gather and exchange ideas.

9.4.22 SHIFTING SHAPES with Andreas Ragnar Kassapis painter. A shared feature of the works in the exhibition A Grammar of Gestures is the dynamics of shapes, the tendency of forms to flip and change appearance while you are looking at them. The artists seem to focus on creating pictures that are not fixed in meaning, but remain open to different readings and ways of seeing.

10.4.22 PAINTING IN THE DIGITAL AGE with Alexandros Voutsas, photographer. Within the landscape of contemporary arts and life, how does painting contribute to the conversation? What specifics does it bring to the table? The stream of digital images and information, on our phones and other screens, has created a new context and changing habits of looking. How does painting relate to the current reality of digital image production and consumption?

11.4.22 CONTENT IS A GLIMPSE with Marita Gerarchaki, clinical psychologist. What kind of responses do we have when looking at a painting? Is there an immediate recognition of what it is about? Is it even possible to speak about ‘content’ in painting? The discussion starts with a quote from abstract expressionist painter Willem de Kooning from the 1960’s, who stated that “content is a glimpse, an encounter like a flash.”

14.4.22 PAINTING AS A TIME BASED ART with David Benforado, painter. What if we think of painting as a time based art? As an art that took many moments to be made, and many layers for its meaning to surface? An art that unfolds only when you give it a second look and a third and see how it changes? While paintings are usually presented as static objects on the wall, time plays an important role in its production and reception.

15.4.22 GLOBAL LANGUAGE, LOCAL ROOTS with Theodora Koumoundourou, art consultant. In the exhibition five painters with different backgrounds come together. They share a common language, which creates a dialogue between their respective positions. Yet their work is rooted in different cultural contexts. How does that come out?

All talks start at 7.30 pm at Kourd Gallery, Kassianis 2 in Athens. Entrance is free. The exhibition A Grammar of Gestures is on view till 18 March 2022. Image Jurriaan Benschop (l) in conversation with painter Andreas Ragnar Kassapis (r) on 9 april.

A Grammar of Gestures in Athens

Exhibition view A Grammar of Gestures

‘A Grammar of Gestures’ is an international painting exhibition. Human figures, animals, or elements of landscape appear in the works on display, but these motifs present themselves neither in a singular, unambiguous way, nor as a hard subject matter. Rather, the center of attention is on the dynamics of shapes, on the ability of forms to flip and change appearance while you are looking at them. This shifting has to do with the way the motifs are executed, with the grammar of painterly gestures that is involved in the conception of the works.

For David Benforado (image left) the canvas is both a possibility to evoke a landscape as a surface that reflects an inner state of being, and a panel of thoughts. What appears to be a night landscape might change into an internal view when reading the title of the work ‘Ultrasound.’

Béatrice Dreux (image right) uses simple motifs like a moon, a cloud, or a rainbow, and from there, she develops the forms in a process of layering and detailed surface treatment until they gain an inner strength. For Dreux painting is a language in itself. When she paints, she is not aiming to tell a story, or make some statement about subject matter. Instead it is about texture, gesture, color, and form, and how these elements together on the canvas speak to us directly.

“A Grammar of Gestures” is on view till 18 March 2022 at Kourd Gallery in Athens. With Maria Capelo, Mark Lammert, Michael Markwick, Beatrice Dreux and David Benforado.